Versie van 10 apr 2011 om 11:39

Vragen en antwoorden over wonen op het water in de gemeente Groningen

Een en ander is opgedeeld in rubrieken. Indien bij de vraag wordt aangegeven wanneer deze gesteld is, kan het zijn dat het antwoord ondertussen niet meer accuraat is. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat de regelgeving is veranderd.

Het kopen van een ark of schip

kopen en vervangen

Vraag: Ik wil een schip met ligplaats kopen. Dit is een varend schip welke ik, op termijn, zou willen vervangen door bijvoorbeeld een ark met betonnen casco. Kunnen jullie mij zeggen of dit mogelijk is?

Antwoord: Dat hangt af van de ligplek. Bijvoorbeeld: de ligplaatsen aan de Stationsweg liggen in het Verbindingskanaal. In het bestemmingsplan openbaar vaarwater van 2009 (BOV) staat dat daar uitsluitend "authentieke schepen" mogen liggen. De schepen op de ligplekken in het Noordwillemskanaal moeten niet-kwetsbaar zijn. Dit omdat er ook beroepsvaart plaatsvindt en er het risico van aanvaring bestaat.

Vraag: Ik ben aan het kijken naar een tjalk om op te gaan wonen en mee te zeilen. Nu vraag ik me af hoe ik aan een ligplaats kan komen ergens in de buurt van Groningen.

Antwoord: De Noorderhaven in Groningen is een vrijhaven waar je met een varend, niet-kwetsbaar schip kunt afmeren mits je eigenaar-bewoner bent. Als in de buurt van Groningen betekent dat je rond de stad een ligplaats wilt krijgen dan rest momenteel alleen de mogelijkheid een ander schip met ligplaats(vergunning) te kopen en van schip te wisselen. Controleer van tevoren of dit kan. Niet elke gemeente hanteert dezelfde regels. Er is een grote schaarste aan ligplaatsen en voorzover bekend hebben andere gemeenten dan Groningen geen plannen om het aantal ligplaatsen uit te breiden. In de stad Groningen zelf zijn er voorzichtige verkenningen om het aantal ligplaatsen eventueel uit te breiden.

kopen met ligplek in de Noorderhaven

Vraag: Ik krijg via een makelaar een schip met ligplek aangeboden in de Noorderhaven.

Antwoord: De Noorderhaven is een vrijhaven. Schepen hebben geen vaste ligplek en een ligplek is derhalve ook niet overdraagbaar. Er zijn makelaars die schepen in de Noorderhaven aanbieden inclusief overdraagbare ligplek, maar dat is een te ruime interpretatie van de huidige toestand. De schijn van rechtszekerheid die hiermee geboden wordt, lijkt hierdoor groter dan zij in werkelijkheid is.

Het krijgen van een hypotheek

Vraag: Ik hoor links en rechts dat het lastig is een hypotheek voor een schip/ark te krijgen. Waar kan ik zonder al te veel gedoe aan een hypotheek komen?

Antwoord: Dat is een beetje lastig te beantwoorden. Het is voor een bank zeker geen gangbaar product. De ervaring leert dat de vraag aan een bank of ze een \'water\' hypotheek leveren afhankelijk is van de persoon die je te woord staat. Bovendien geldt vaak voor een scheepshypotheek dat deze een kortere looptijd heeft dan de gangbare 30-jarige hypotheek voor een huis. In de praktijk blijkt ook dat een betonnen bak met opbouw gemakkelijker voor een hypotheek in aanmerking komt dan een stalen, varend schip.

Algemeen geldt: gewoon bij alle banken proberen. Een overdraagbare ligplaatsvergunning erbij maakt ze blij. En als het de ene dag niet lukt, misschien een week later nog eens proberen. Als je iemand gevonden hebt die namens de bank met je in zee wilt: naam vragen en daar verder contact mee houden.

Er zijn ook een paar financiële bemiddelaars in het (westen van het) land die zeer veel ervaring hebben en voor je kunnen optreden.

DE ROOIJ & WOLTERS
Stationsplein 12
8071 CH Nunspeet
Tel.: 0341 25 19 66
Fax.: 0341 26 43 32

HAS CONSULTANCY V.O.F.
Horn 774-S
1381 HC Weesp
Tel.: 0294 417 692
Fax: 0294 431 795

Sommige scheepsmakelaars bieden zo'n dienst ook wel aan.

Let op: Het WCG heeft geen financiële banden met genoemde bemiddelaars maar weet dat beiden al lang actief zijn op dit gebied.

PERSOONLIJKE ERVARINGEN VAN LEDEN

bij de ING, 2005, varend schip: in eerste instantie ging het zeer moeizaam wegens het op voorhand moeten overleggen van het eigendomsbewijs van de ligplek. Het argument dat dat pas kon na sluiten van de koop maar dat de plek overdraagbaar was kwam niet over. Pas na het wisselen van de contactpersoon bij de bank kwam er (vlot) schot in de zaak. Bankieren is inderdaad een personen kwestie.

Via een bemiddelaar werd een 'gewone' (d.w.z. voor 30 jaar) hypotheek geregeld in 1997 bij de SNS-bank. De bank wilde een latere hypotheekverhoging in 2002 niet honoreren omdat men geen hypotheken meer op schepen wilde verlenen. De ASN-bank was net begonnen met hypotheken en wilde als ideeële bank wel een hypotheek verlenen. De ASN werd later overgenomen door de SNSbank en staakte met hypotheken zodat de hypotheek nu weer bij de SNS is ondergebracht.

Binnengekomen op 08-03-2011: Wat ik weet betreffende het aanvragen van een hypotheek is dat de ING momenteel de enige bank is die een volledige hypotheek op een woonschip wil afgeven. Andere banken, bijv de Rabobank, geven een maximale hypotheek van 100 procent van de executiewaarde, dan moet je dus zelf een bult geld meenemen. Bij mij ging het om een stalen schip met vaste ligplaats, dus dat leverde niet al te veel problemen op. Wel bijzonder is dat de rentepercentages voor woonschepen hoger liggen dan voor een huis en inderdaad ook de looptijd is wat korter, bij mij is dat 25 jaar.

Elders op het internet

• Gemeente Gronigen: wonen op het water
• Gemeente Groningen: woonboot kopen

Het huren van een ark of schip

huurbescherming

Vraag: Heb ik huurbescherming als ik op een woonboot woon?

Antwoord: Nee. Woonboten vallen niet onder het huurbeleid van de Rijksoverheid.

Bronnen:

• Rijksoverheid: huurbescherming op woonboten
• Rijksoverheid: huurbescherming

huur toeslag

Vraag: Ik kan een schip/ark huren (of een kamer hierop), en de verhuurder vertelt mij dat ik huurtoeslag mag aanvragen. Werkt dat het zelfde als een huis/kamer op de wal?

Antwoord: Nee, dat werkt zeker niet hetzelfde. Woningen en kamers op het water komen niet in aanmerking voor huurtoeslag. Pas hiermee dus op. Indien de overheid de teveel uitgekeerde toeslag terugvordert, kan er niet terugverwezen worden naar de verhuurder.

Op 7 april 2011 kregen we de volgende e-mail van de belastingdienst:

Naar aanleiding van ons gesprek doe ik u hierbij de Toeslagwijzer 2011 [1] toekomen. De voor u relevante informatie kunt u vinden op blz. 18 onder het kopje Woonboot/Woonwagen. Verder verwijs ik u nog naar de volgende wetsartikelen waar nader ingegaan wordt op woonboten en huurtoeslag:

4.12. Woonboot en wonen op het water Het BW (Boek 7, artikel 233) verstaat onder woonruimte een gebouwde onroerende zaak die als een zelfstandige woning is verhuurd. De Wht sluit daar bij aan. Woonboten zijn niet duurzaam met de grond verenigd en daarom geen onroerende zaak. Verder voldoen deze woonruimten niet aan de eisen van de Woningwet en vallen niet onder woningwaarderingsstelsel. Bewoners van woonboten kunnen dan ook niet in aanmerking komen voor huurtoeslag.

Zie ook : Waterwoning Per 1 januari 2007 wordt voor het begrip ‘woning’ in de Wht aangesloten op de definitie van woonruimte in het BW (Boek 7, artikel 233). Hierdoor wordt huurtoeslag mogelijk, met inachtneming van artikel 11 van de Wht, voor zich op water bevindende gebouwde onroerende zaken, zoals een waterwoning. Een waterwoning is een woning die op het water is gebouwd. De grootte van de woning is vaak gelijk aan woningen op het land. Een waterwoning kan bijvoorbeeld zijn een paalwoning of een huis aan kettingen die met het water meebeweegt. Verder verwijs ik u nog naar de Wet Huurtoeslag (Wht) artikel 11.

Met vriendelijke groet, D. van Amersfoort

Ligplekken

Liggeld

Vraag: Ik hoor dat de liggelden verhoogd gaan worden door de rijksoverheid. Kan dat zomaar?

Antwoord: Nee. De rijksoverheid (en ook de provincie) gaat hier niet over. Dat is een gemeentelijke zaak Voor een wat uitgebrieder toelichting, kijk op de pagina over Liggeld

Onderhoud, aanpassing en verbouw

ponton

Vraag: Ik wil mijn schip verven en/of schoonmaken. Waar kan ik een ponton huren?

Antwoord: De gemeente heeft pontons die je kunt gebruiken. Je kunt contact opnemen met Jan Pestoor van de Dienst Stadsbeheer tel. 050-3666677. Het gebruik kost niks.

bouwvergunning

Vraag: Moet ik een bouwvergunning aanvragen als ik iets aan mijn schip wil verbouwen?

Antwoord: Nee, maar pas op. Als er sprake is van een substantiële verandering waardoor bijvoorbeeld de grootte van je schip of ark verandert, moet er wel een nieuwe ligplaatsvergunning worden aangevraagd. Omdat er geen eisen gesteld mogen worden aan inrichting en gebruik van woonschepen hoef je ook geen bouwvergunning aan te vragen als je iets wilt veranderen. Woonboten vallen namelijk niet onder het bouwbesluit.

Overig

Elders op het internet (gemeente Groningen)

• Gemeente Groningen: problemen met nuts aansluitingen (bv riool, water, electra)
• Gemeente Groningen: overlast (bv zwerfafval, te snel varen)